ZOETERMEER - Voor niets met de bus naar het Stadshart om inkopen te doen voor de feestdagen. Het zou zomaar kunnen volgend jaar. Zoetermeer gaat in 2009 experimenteren met gratis openbaar vervoer.
Hoe de proef er precies gaat uitzien en welke doelgroepen voor niks mee mogen met de bus of tram, is nog niet helemaal duidelijk. De lokale politiek heeft een voorkeur voor gratis openbaar vervoer (ov) met de feestdagen en zaterdagen richting het Stadshart. Ook voelen partijen ervoor om kwetsbare groepen in de samenleving, zoals ouderen en minima, voor niets te laten reizen.

Gratis openbaar vervoer leek, vooral in linkse kringen, een van de ideale oplossingen in de strijd tegen de files. De vele proeven in Nederland hebben vooralsnog een teleurstellend resultaat. Automobilisten laten zich nauwelijks verlokken om de tram of de bus te nemen en gratis openbaar vervoer blijkt erg kostbaar.

De meeste forenzen reizen tussen Zoetermeer en Den Haag en voor de hand zou liggen om daar het openbaar vervoer gratis te maken. Dat kost niet alleen heel veel geld, de verwachting is dat vooral mensen die al gebruikmaken van het ov overstappen op een eventuele gratis tram of trein. Het effect op het autoverbruik, en daarmee op de files, is miniem. Bovendien wil de Zoetermeerse politiek het experiment beperken tot het eigen grondgebied.

Een rondgang langs de politieke partijen in de gemeenteraad leert dat een proef met gratis openbaar vervoer de meeste kans maakt als middel tegen verkeersoverlast en parkeerproblemen. In de Zoetermeerse praktijk zou je kunnen denken aan een gratis kaartje voor de stadsbus en Randstadrail rond de feestdagen. Dan zijn de parkeergarages in het Stadshart vol. Ook kan een proef zich richten op groepen als ouderen en minima, voor wie het openbaar vervoer erg duur is. De VVD stelt voor om kinderen een vrijkaartje te geven.

Het stadsbestuur komt begin volgend jaar met een uitgewerkt plan. Mocht er gratis ov komen rond de feestdagen, met koopavonden of op zaterdagen, dan kan dat niet beperkt blijven tot het Stadshart, waarschuwt de gemeente. Ook de wijkwinkelcentra zullen daarbij worden betrokken. De gemeente heeft een budget van 200.000 euro. Dat lijkt veel geld, maar is het niet. Een proef in Delft een paar jaar geleden met gratis ov op zaterdag kostte de gemeenschap 400.000 euro.

Niet alle partijen zien iets in het geëxperimenteer met gratis openbaar vervoer. De ChristenUnie/SGP vindt het ’weggegooid geld’ en ziet net als het CDA liever dat het bedrag wordt geïnvesteerd in veiliger openbaar vervoer. Ook de SP is sceptisch. Volgens de socialisten is niet alleen de prijs, maar ook de beschikbaarheid van kaartjes een groot probleem en daarmee een reden voor automobilisten om niet met de tram of de bus te gaan. Strippenkaarten zijn na winkelsluitingstijd niet meer verkrijgbaar in Zoetermeer. Wie dan een kaartje in de stadsbus of Randstadrail wil kopen, is veel duurder uit.

Vervoerswethouder Pieter Smit verwacht enige verbetering met de komst van de nieuwe vervoerder Veolia. Die neemt vanaf september volgend jaar de bussen van Connexxion over. Veolia komt volgens Smit met een verkooppunt in Zoetermeer.

AD vrijdag 12 september 2008