Van kinds af aan speelt Dodenherdenking een rol in mijn leven. Ik groeide op in Arnhem, op 200 meter afstand van de John Frostbrug waar de slag om Arnhem plaatsvond. Mijn ouderlijk huis, waar mijn ouders nog steeds wonen, was in de oorlog de paardenstal van de Duitsers. Op weg naar de muziekschool fietste ik door de “Berenkuil”, het Airborneplein met het gedenkteken (zie foto: een beschadigde zuil van het voormalig palies van Justitie). Een fietsrotonde onder de wegen van het snelverkeer door.
En in september liepen we altijd de Airborne wandeltocht, de herdenking van de slag om Arnhem, in Oosterbeek. Het parkoers liep langs plekken die in de oorlog van betekenis waren geweest. We kregen er vrij voor van school (toen hadden we zaterdags nog vier uur les!). Een paar jaar geleden heb ik de wandeltocht nog een keer gelopen met mijn dochter Thea.

Met mijn opvoeding groeide ook het besef van wat vrijheid inhield. De bevochten vrijheid voor mijn ouders, na de vele jaren van angst en honger. Mijn tante die na de oorlog overleed aan polio die zij opliep door haar hulp aan oorlogslachtoffers. Maar ook het gevoel van solidariteit, er samen de schouders onder zetten om het land, de stad en de buurt weer samen op te bouwen. Naar een nieuwe toekomst. Het is de oudere generatie die deze levenswijsheid voorleefde en overbracht op de generatie van de (groot)ouders van nu. Aan onze generatie nu de opdracht om de oorlog uit het verleden te koppelen aan de vrijheid van nu.

Daarom ben ik blij dat we hier in Zoetermeer al vele jaren kinderen van de basisschool bij de herdenkingsplechtigheid betrekken. Hen een deel laten zijn van de dodenherdenking als symbool aan de slachtoffers voor onze vrijheid.. Net als het monument bij de Oude Kerk dat door leerlingen van de Prins Bernhardschool wordt onderhouden.

Die toekomst van toen is het heden van nu, dat soms weer geweld wordt aangedaan. Door gebrek aan tolerantie en waar solidariteit niet meer vanzelfsprekend is. Om de jeugd van nu, ook de andere dagen van het jaar bewust van te mogen maken.

Vorig jaar liep ik na afloop van de Dodenherdenking in het Wilhelminapark achter een achttal jongeren. Ik was deelgenoot van hun gesprekken. Het was een uitleg van een van de jongeren op vragen over de herdenking en waarom hij het zo belangrijk vond er die avond te zijn. “Omdat vrijheid niet vanzelfsprekend is”, zei hij. Het deed me goed dat gesprek te horen en in mijn herinnering mee te nemen.

Helen du Bois