Zoetermeer, 18 februari 2008

Betreft: werkwijze Wet Werk en Bijstand

Geacht College,

De afgelopen weken is de fractie van de ChristenUnie-SGP over een situatie geïnformeerd die de werkwijze van de Wet Werk en Bijstand betreft.

In bijlage 1 treft u een samenvatting aan van de mij mondeling en schriftelijk toegekomen informatie. Het gaat ons bij deze vragen om het achterliggende beleid en uitvoering van de WWB en de Nota Integratie.
In bijlage 2 treft u een aantal citaten aan uit de Nota Integratie 2008-2010 die in najaar van 2007 door de Raad is aangenomen.

We hebben de volgende vragen aan het college van B &W.

1. Is het college het met de ChristenUnie-SGP eens dat het hele traject van de situatie van uitnodiging t/m de werksituatie in het bedrijfspand onvoldoende is uitgaande van het beleid uit de Nota Re-integratie 2008-2010. Graag willen wij een uitleg hoe dit zo kon ontstaan. Ook willen we weten hoe deze situatie wordt verbeterd (o.a. de Arbo-omstandigheden) en hoe nieuwe situaties als deze worden voorkomen.
2. Worden ex-bijstandsclienten die de dupe zijn van deze situatie nog hulp aangeboden vanuit de gemeente? Zo ja wat voor hulp? Zo nee waarom niet?
3. Tot welk moment is de gemeente verantwoordelijk voor een bijstandscliënt die een baan aanvaard heeft, zowel feitelijk als moreel? En waarom?
4. Wanneer cliënten de bijstand verlaten via een “contract” dat hen aangeboden, vindt er dan een afrondend gesprek plaats tussen de cliënt en klantmanager? Zo ja, wat zijn dan de onderwerpen die gaan over de periode na de bijstand? Zo nee, waarom wordt er geen afrondend gesprek gehouden?
5. In de begroting staat dat er voor 2008 18% terugvalrecidieven zullen zijn. Mensen die het toch niet redden nadat men een baan heeft geaccepteerd. Graag willen wij een uiteg wat de redenen zoal zijn waarom men weer terugvalt op de bijstand.
6. Indien men weer terugvalt op de bijstand krijgt men dan een verkorte intake bij de aanvraag of moet men het standaard traject aflopen inclusief de “Werkacademie”. Krijgen deze cliënten extra begeleiding om een volgende mislukking te voorkomen? Zo nee waarom niet?
7. Zijn er prestatiecontracten tussen de gemeente en het CWI afgesloten over het aantal verzoeken om bijstand die niet mogen resulteren in een aanvraag. Zo ja, graag de hoofdlijnen van die afspraken.
8. Vanaf 2007 is het generalistische klantmanagement ingevoerd. Graag willen wij weten hoe de kwaliteit van dit klantmanagement wordt gemeten. En wel op de onderdelen klantvriendelijkheid (omgang in woord en geschrift met de cliënt), inhoudelijke vakkennis, communicatieve vaardigheden en de meetbaarheid van resultaten een rol.
9. Wanneer vindt het volgende klanttevredenheidsonderzoek plaats onder cliënten van de Sociale Dienst? Worden daarbij ook ex-clienten ondervraagd. Zo nee, waarom niet?
10. Wat is het nut en de noodzaak van een GGD-advies en wat is de status hiervan tav de aanvaarding van werk?
11. Welke controlemiddelen heeft de gemeente op de kwaliteit en uitvoering van bedrijven zoals uit de aangehaalde situatie. Ligt dit contractueel vast?

Helen du Bois

BIJLAGE 1

Samenvatting situatie
- ongeveer 100 cliënten uit de bijstand ontvingen een uitnodiging van de Sociale Dienst voor een gesprek in december waarbij een bedrijf zich zou presenteren en waarna een jaarcontract wordt aangeboden. In de 10 regels bevattende brief zijn 2 regels opgenomen met de sancties die kunnen volgen.
- tijdens het gesprek over de uitleg van het werk werd druk ervaren om het contract te tekenen; er werden verbaal minachtende opmerkingen gemaakt over de eventuele gevolgen van het niet tekenen
- contracten moesten direct getekend worden, zonder de mogelijkheid ze eerst te lezen (er werd een stukje voorgelezen) en onder de vermelding dat er haast bij was en het aanhoren van spottende opmerkingen
- een kopie, direct na het tekenen van het contract wordt geweigerd en sommigen kregen dat pas op hun 1e werkdag 2 januari
- in dienst name is volgens het contract per 31.12.07 voor een bepaalde tijd, alleen de bepaalde tijd staat niet vermeld; verder is het korte contract vooral gevuld met gebods- en verbodsartikelen
- de 32 uur die de Sociale Dienst aanbood om uit de bijstand te komen, blijken bij de werkgever 36 uur te zijn; reiskosten en een eigen bijdrage voor kinderopvang zijn voor eigen rekening. Men zit op of onder het sociaal minimum.
- bij gebrek aan kinderopvangplaatsen werd door de Sociale Dienst gastoudergezinnen geregeld, waar de cliënten zeer huiverig tegenover stonden (en door de Sociale Dienst werd erkend)
- er wordt geen rekening gehouden met aanwezige en bekende (ernstige) lichamelijke of psychische beperkingen
- de functie is algemeen medewerker zonder de vermelding van de werkzaamheden
- op de 1e werkdag 2 januari waren 80 werknemers aanwezig onder 3 begeleiders; de consulenten van de Sociale Dienst die aanwezig zouden zijn waren er niet; men werd na een paar uur naar huis gestuurd omdat het bedrijf het niet aan kon
- het pand was een chaos. Vies, vuil en met een laag stof. Brandonveilig en slecht qua werkomstandigheden.
- er werden vrijwilligers gevraagd om het pand schoon te maken zonder schoonmaakmiddelen. Met een dweil om de bezem en met de handen de dweil uitwringend
- moeders namen hun kinderen mee naar het werk bij gebrek aan opvang
- op vieze houten tafels met splinters werden snoepjes ingepakt
- hygiëneregels werden uitgelegd, niet goed begrepen en niet voldoende uitgevoerd
- de tafels werden aan het einde van de dag schoongeveegd met de bezem van de vloer; de volgende dag lagen daar de snoepjes weer op
- diverse mensen met een medische/psychische beperking, al dan niet in het bezit van een GGD advies, werden ziek. Vooral allergieën. Sommigen meldden zich bij hun huisarts.

Deze situatie beschrijft de eerste weken van het werk. Daarna is de Arbodienst een aantal keren geweest en is er meubilair gekomen. Het personeel is behulpzaam Er zitten mensen thuis die het werk (medisch) niet aan kunnen. Ex-clienten zijn boos over de manier waarop ze worden benaderd, aangesproken, aangeschreven en over de situatie zelf. Er hebben er problemen met hun gezondheid, kinderopvang en (financiële) administratie.

BIJLAGE 2 Nota Re-integratie 2008-2010

Investeren in mensen

Pag 2
Niemand mag aan de kant staan en Mee®doen staat centraal in het re-integratiebeleid. Iedereen moet een tegenprestatie leveren. Maatwerk is vanzelfsprekend.
Re-integratietrajecten in eigen beheer uitvoeren met meer stimulans om arbeidsmarktgerichte scholing te volgen. Men wil optimale dienstverlening geven.
Pag 3
De ambitie is iedereen een passend traject aan te bieden. Om de uitstroom te bevorderen zijn er in de samenwerking met het Zoetermeerse bedrijfsleven projecten opgezet voor cliënten
Pag 11
Voor elke klant worden een afgestemde mix van voorzieningen, verplichtingen en handhaving ingezet. Met eigen verantwoordelijkheid.
Pag 12
Zelf als gemeente re-integratietrajecten doen heeft een aantal voordelen: korte lijnen, goed zicht op de mogelijkheden van de klant, goede afstemming over trajecten, de klantmanager kan zich optimaal als coach opstellen.
Werk, werk, werk, werk gaat altijd vóór een uitkering via een zo’n groot mogelijke uitstroom naar werk en door het voorkomen van instroom. Strenge selectie aan de poort scheelt veel energie en geld.
Pag 13
Randvoorwaarden voor een geslaagde re-integratie is dat er voldoende kinderopvang aanwezig is
Pag 18
Vanaf 2007 is het generalistische klantmanagement ingevoerd, de klant heeft 1 aanspreekpunt. De klantmanager voert de actieve regie en begeleidt de klant tijdens het hele traject. Omdat de klant centraal staat, vinden wij het belangrijk dat onze klanten tevreden zijn over de trajecten die ze volgen. Daarom zullen periodiek klanttevredenheidsonderzoeken worden uitgevoerd.
Pag 22
In de programmabegroting 2008 zijn de maatschappelijke effecten en prestatiedoelstellingen neergelegd van het re integratiebeleid. Voor 2009 en verder willen we deze doelstellingen en effecten opnieuw bekijken en indien nodig actualiseren.
Pag 23
Onze ambitie is om een zodanig re-integratiebeleid op te zetten dat er voor iedereen een passend traject beschikbaar is afgestemd op de persoonlijke omstandigheden en mogelijkheden van mensen.
We willen per jaar minimaal 75 mensen aan werk helpen via een re-integratiebaan.